Waarom sparen? Dat is eigenlijk een zeer eenvoudige maar goede vraag. Vaak gaan veel mensen immers een verkeerde link leggen bij deze vraag.
Je hoort al eens gauw: “Sparen, dat is toch nergens meer voor nodig? Dat brengt toch niets meer op!”
En ja, dat is waar. Tenminste het tweede luik van deze veel gehoorde opmerking is waar. Sparen brengt inderdaad niets meer op. Met ‘niets’ bedoelt men dan dat sparen geen intrest (rente) meer opbrengt en dat is inderdaad een zeer terecht argument
Het eerste luik echter (sparen is nergens meer voor nodig) is volledig onwaar.
Sparen is ALTIJD nuttig en zelfs nodig!
Voor de rente hoeft men het inderdaad niet meer te doen. Die tijden zijn voorbij. Vandaar ook dat ik het woordje meer onderstreept heb. Vroeger was dat anders.
Gaat men wat jaren terug in de tijd dan kon de spaarder wel degelijk nog rekenen op een mooie vergoeding onder de vorm van spaarrente, zeker voor spaarders die hun spaarcenten een volledig jaar onaangeroerd op hun spaarrekening (spaarboekje) aanhielden. Naast de gewone spaarrente krijgt een spaarder in dat geval – ook nu nog – bijkomend getrouwheidspremie.
Tot op de dag van vandaag (ik schrijf dit artikel begin januari 2020) is dat nog steeds zo al dien ik wel te zeggen dat enerzijds de spaarrente op een gereglementeerde spaarrekening in België slechts 0,01% meer bedraagt en anderzijds de getrouwheidspremie slechts 0,1%. Samen nog de luttele som van 0,11%. Dat is dus sowieso de moeite niet meer waard, zeker als je weet dat de waardevermindering door inflatie nog hoger ligt dan die 0,11%. Een spaarboekje noem ik dan ook liever een verliesboekje.
Vroeger echter waren spaarrentes van 4% tot zelfs 14% en hoger niet ongewoon. In tijden van (zeer) hoge spaarrentes was en is het voor veel mensen minder aantrekkelijk om de stap naar de beurs te zetten. Aandelen zouden dan ook al zeer goed moeten presteren om beter te doen dan de gemakkelijk te vergaren rente van pakweg 9% of meer in die tijden.
Het mag duidelijk zijn dat we niet meer hoeven te sparen voor het sprokkelen van wat rente. Dat zal u als spaarder niet meer kunnen motiveren.
Beleggen is het nieuwe sparen.
Voor het behalen van een beter rendement – zeker in tijden van lage of zelfs negatieve rente – is beleggen het nieuwe sparen of alvast is het toch het meest haalbare van de diverse alternatieven die er bestaan, maar dat is een punt voor een ander deel binnen deze artikelreeks. Daarenboven heb ik deze website reeds volgepropt met informatieve artikels over beleggen en vooral over hoe je veiliger kan beleggen. Aan leesvoer geen gebrek dus. Snuister hier dus gerust wat rond.
Maar terug naar sparen nu.
Waarom sparen?
Als het niet voor het vergaren van rente is, voor wat dienen we dan wel nog te sparen?
Heel eenvoudig: om buffer op te bouwen.
Buffer opbouwen is reserves aanleggen voor minder goede tijden. Net als veel dieren net voor de winter voedsel bij elkaar zoeken en op een verborgen en veilig geachte plaats bewaren (om de barre winter te kunnen overleven) zo dienen ook wij centjes bij elkaar te zoeken en opzij te houden – uiteraard ook op een verborgen en veilig geachte plaats – voor de figuurlijke winterperioden die we allemaal in ons leven tegenkomen en dienen te doorstaan.
Proviand aanleggen of hamsteren, net als bepaalde diersoorten doen kan zelfs het verschil betekenen tussen later comfortabel leven of eerder de eindjes aan elkaar dienen te knopen.
Vaak echter worden allerlei smoesjes aangehaald om toch maar niet te (hoeven) sparen. De zuurverdiende centjes consumeren (zeg maar opdoen) is natuurlijk heel wat leuker. Sparen is saai en bovendien heeft men discipline nodig om de gespaarde centen niet alsnog vroegtijdig op te souperen.
Zien we vandaag een leuke trui of hebben we zin in alweer een restaurantbezoekje dan moeten we al eens nee kunnen zeggen met de bedoeling toch een deel van onze beschikbare centen te kunnen oppotten.
Hoeveel we dienen te sparen dat zien we in een ander deel van deze artikelreeks over sparen nog. Voor nu is het gewoon voldoende in te zien dat sparen belangrijk is.
Voor wat kunnen we zo al sparen? Ook dat is voer voor een ander deel uit deze reeks. Laat ik het nu zo zeggen: Sparen, dat is uitgesteld kopen.
Of je nu spaart voor een nieuwe auto, een nieuwe keuken, een nieuw smartphone, een mooie (wereld)reis, … of je spaart voor je kinderen, die schatjes van kleinkinderen of voor je eigen pensioen, … het komt steeds neer op uitgesteld kopen of uitgesteld consumeren.
Geld opzij zetten om nu niets mee te doen, geen ervaringen mee te beleven, geen goederen voor te kopen is dan ook saai maar getuigt wel van karakter. Het getuigt van discipline en dat lijkt me een goede eigenschap te zijn.
Sparen betekent niet je alles ontzeggen
Natuurlijk mogen we sparen niet verwarren met gierig of krenterig zijn. Dat lijkt me dan weer niet zo’n mooie eigenschap te zijn. Sparen heeft helemaal niets te zien met gierig leven. Je zoveel mogelijk dingen ontzeggen enkel en alleen om wat geld uit te sparen is niet de bedoeling. Geld besparen is best oké maar zodra het de kwaliteit van je leven, je gezondheid of je levensvreugde negatief beïnvloedt is het niet meer oké, in tegendeel.
Krenterig leven is zelfs schadelijk. Met een gierige levensstijl doe je vooral jezelf tekort. Gierige mensen stellen besparen als eerste doel. Ze willen op zowat alles geld uitsparen maar ontzeggen zich daarvoor vaak veel. Meer nog, gierige mensen zijn vaak minder genietbaar voor hun omgeving.
Sparen is je gezond verstand gebruiken. Krenterig zijn is de extreme vorm van sparen gaan opzoeken. Het randje gaan opzoeken zeg maar. Je kan dat doen maar mij lijkt het dat extreem hard sparen veel kan kapot maken. Het leven is meer dan geld (en dus sparen) alleen. We leven maar één keer en dus is het niet onbelangrijk in dat ene leven zoveel mogelijk dingen te doen en ervaringen te beleven die ons blij en gelukkig maken.
Koken kost geld en dus zullen ook deze belevingen vaak centen kosten. Echter dingen beleven en ze kunnen delen met mensen die we waarderen, mensen waarvan we houden is zoveel belangrijker dan nog wat meer centen op je bankrekening.
Net zoals in veel zaken is het opzoeken van het extreme in sparen niet de verstandigste beslissing. Sparen is net denken op lange termijn en gierig leven lijkt mij eerder denken op korte termijn. Ik geef een voorbeeld: je past voor die uitnodiging om samen met enkele vrienden iets lekkers te gaan eten (uiteraard omdat thuis een maaltijd nuttigen goedkoper is). Geen probleem maar doe dat vaak genoeg en je kan ervan op aan dat die vrienden je na enige tijd niet meer zullen uitnodigen.
Wie wil sparen moet uiteraard al eens nee kunnen zeggen maar wie gelukkig wil leven moet natuurlijk ook vaak ja kunnen zeggen. Ja zeggen op uitnodigingen, op avonturen, op uitdagingen, op samenzijn, op genieten is in deze drukke tijden zelfs meer dan ooit nodig.
Laat ik het zo zeggen: we kunnen zo hard en zoveel sparen als we kunnen maar als het moment komt dat we onherroepelijk komen te sterven dan zal dat bij elkaar gespaarde bedrag ons geen gelukzalig gevoel geven. De leuke herinneringen, de momenten van voldoening en geluk die we ins ons leven bij elkaar spaarden zullen dan zoveel belangrijker blijken te zijn.
Wanneer mijn einde nadert wil ik dan ook gelukkig en voldaan kunnen terugkijken op mijn leven. Ons loon, ons geld (want dat is het – geld is geen vies woord, al willen sommigen ons dat wel doen geloven) is gewoon een middel om de mooie ervaringen en de leuke momenten in het leven te kunnen beleven.
Het is dus de kunst om een mooie middenweg te vinden tussen sparen en genieten. De abonnees van mijn beursbrief ‘Rendement Plus’ weten dat ik mijn beursbrieven doorgaans afsluit met de woorden ‘Beleg veilig en … geniet het rendement’. Dat is trouwens ook de slagzin die u onder het logo van dit beursinitiatief terugvindt.
Ik meen dat ook, spaarcenten en rendement zijn er uiteraard ook (deels) om van te genieten. Daarenboven zijn ze er deels ook om, waar mogelijk, anderen te helpen. Het is er ook om toffe dingen mee te ervaren, liefst en vooral dan nog in het bijzijn van mensen die je echt graag rondom je hebt. Genieten dus mijn motto en niet gierig of krenterig leven. In mijn idee staat het één het andere wel degelijk in de weg maar genieten en sparen hoeven elkaar dan weer niet in de weg te staan.
Iedereen kan sparen
Weet je wat het leuke aan het idee van sparen is?
Iedereen kan het (!) en het is helemaal niet moeilijk.
Eigenlijk moet ik zeggen: zo goed als iedereen kan het. Er zijn uiteraard een aantal mensen die echt te weinig inkomsten hebben t.o.v. de noodzakelijke kosten die ze hebben en er zijn ook mensen die omwille van gezondheidsredenen niet in staat zijn te sparen of zelfs maar geld goed te beheren, maar dat zijn echt uitzonderingen.
Iedereen kan dus sparen maar vaak hoor ik het smoesje dat er aan het eind van de maand niets meer overblijft om te kunnen sparen.
Uiteraard is het leven duur en liggen de maanden kort bij elkaar zoals ze hier bij ons zeggen. Misschien lukt het niet om iedere maand te sparen of misschien kan je geen grote bedragen sparen maar sparen kan iedereen. Het vraagt enkel een juiste aanpak en de wil om het te doen want sparen is eigenlijk niet meer dan een deeltje van je totale inkomsten aan de kant houden.
Of je nu een klein deeltje of een vrij groot deel van je centen kan sparen maakt op zich niet zoveel uit. Voor nu is het belangrijkste dat er wel degelijk een deeltje gespaard wordt. Wie effectief kan starten met sparen is alvast op de goede weg. Wanneer je dat starten ook nog kan koppelen aan van sparen een goede, vaste gewoonte maken ben je geslaagd. Moeilijker dan dat is het niet.
Een beetje goede wil en doorzettingsvermogen is alles wat het vraagt. Je zal zien dat sparen dan vanzelf een gewoonte wordt.
Oh ja, mocht je je afvragen wanneer het beste moment is om te starten met sparen? Wel, dat moment is nu. Er is werkelijk geen beter moment dan nu om een spaarplan te bedenken en van start te gaan.
Volgende keer:
We zagen nu dat sparen nodig is om een buffer aan te leggen en bovenal ook dat sparen niet moeilijk en zelfs voor zo goed als iedereen weggelegd is. Volgende keer heb ik het over waarvoor we zoals kunnen sparen.
Wie deel 2 van deze reeks over starten met sparen wil lezen kan dat hier doen.
